Zmiana zasad opodatkowania spółek komandytowych oraz niektórych spółek jawnych

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt Ministerstwa Finansów zmieniający zasady opodatkowania spółek komandytowych oraz niektórych spółek jawnych począwszy od 1 stycznia 2021 roku. Zgodnie z projektem, zakresem podmiotowym ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „CIT”) objęte zostaną spółki komandytowe mające siedzibę lub zarząd na terytorium Polski oraz te spółki jawne, w których wspólnikami są inne podmioty niż osoby fizyczne i jednocześnie nie zostaną ujawnione osoby czerpiące z tej spółki zyski. Projekt wprowadza ponadto nowy byt prawny w postaci tzw. „spółki nieruchomościowej”, na którą nałożone zostaną obowiązki płatnika CIT z tytułu sprzedaży akcji lub udziałów w takiej spółce oraz szereg dodatkowych obowiązków sprawozdawczych.

Poniżej prezentujemy Państwu najistotniejsze zmiany przedstawione w projekcie:

1. Rozszerzenie statusu podatnika CIT o spółki komandytowe oraz spółki jawne, których wspólnikami są inne podmioty niż osoby fizyczne i w których nie zostaną ujawnione osoby czerpiące z tej spółki zyski
Projekt zakłada rozszerzenie katalogu podmiotów opodatkowanych podatkiem CIT o spółki komandytowe oraz spółki jawne, w których wspólnikami są inne podmioty niż osoby fizyczne i które nie złożą informacji o podatnikach posiadających prawo do udziału w zysku tej spółki. W praktyce oznacza to dla spółek komandytowych oraz niektórych spółek jawnych likwidację transparentności podatkowej, przez co to spółka a nie jej wspólnicy stanie się podatnikiem podatku CIT. W konsekwencji, dochody uzyskiwane za pośrednictwem takiej spółki będą podlegały podwójnemu opodatkowaniu (z uwzględnieniem ewentualnych zwolnień przewidzianych w ustawie) – raz na poziomie spółki i kolejny raz na poziomie wspólnika - analogicznie jak ma to miejsce w przypadku dochodów uzyskiwanych z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Co to oznacza dla spółek komandytowych?

Zgodnie z projektem, spółki komandytowe będą uiszczały podatek od uzyskanych dochodów na takich samych zasadach jakie występowały dotychczas w spółce z o.o., akcyjnej oraz komandytowo-akcyjnej czyli opodatkowanie według stawki podstawowej 19%, a w przypadku spółek mających status tzw. „małego podatnika” według stawki 9%. Poza opodatkowaniem dochodów spółki komandytowej, podatek dochodowy będzie pobierany przy każdej wypłacie zysków do wspólników.

Należy zaznaczyć, że w spółce komandytowej występują dwa rodzaje wspólników:

Komandytariusz – wspólnik który wnosi wkład do spółki komandytowej i którego odpowiedzialność jest ograniczona jedynie do wysokości sumy komandytowej wniesionego wkładu.

Komplementariusz – wspólnik, który reprezentuje spółkę i który odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki komandytowej bez względu na rodzaj i źródło ich powstania.

Jak od 1 stycznia 2021 roku będą opodatkowane przychody komplementariusza?

Co do zasady, zysk wypłacany komplementariuszowi z tytułu udziału w zyskach spółki komandytowej będzie opodatkowany zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 19%. W świetle obowiązujących regulacji, od dochodów uzyskanych z tytułu udziału w zyskach spółki komandytowej komplementariusz pomniejszy zryczałtowany podatek dochodowy o kwotę odpowiadającą iloczynowi procentowego udziału komplementariusza w zysku tej spółki i podatku należnego od dochodu tej spółki, za rok podatkowy, z którego przychód z tytułu udziału w zysku został uzyskany.
W praktyce oznacza to, że dochody osiągnięte z tytułu udziałów w zyskach spółki komandytowej nadal będą podlegały jednokrotnemu opodatkowaniu.

Wyjątek w tym zakresie będzie stanowiła sytuacja, gdy spółka komandytowa będzie miała status małego podatnika opodatkowanego 9% stawką podatku – w takim przypadku komplementariusz w momencie wypłaty zysku dopłaci 10% (łączne opodatkowanie wyniesie 19%).

Warto również zaznaczyć, że odliczenie zapłaconego podatku w proporcji będzie możliwe, o ile te zyski zostaną wypłacone w ciągu 5 lat. Takie rozwiązanie może nie zachęcać jednak do kumulowania kapitału w spółce lub inwestowania.

Jak od 1 stycznia 2021 roku będą opodatkowane przychody wypłacane komandytariuszowi?

Co do zasady, zysk wypłacany komandytariuszowi będzie podlegał opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym według stawki 19%. Obowiązujące regulacje nie przewidują jednak możliwości zastosowania mechanizmu odliczenia podatku dochodowego zapłaconego przez spółkę komandytową. Oznacza to, że zyski komandytariusza uzyskiwane w spółce komandytowej będą podlegały podwójnemu opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym (raz na poziomie spółki i kolejny raz na poziomie wspólnika).

W odniesieniu do dochodów komandytariuszy projekt przewiduje jednak preferencję w postaci możliwości zastosowania zwolnienia podatkowego w sytuacji, gdy podwójnemu opodatkowaniu nie będzie podlegało 50% przychodów komandytariusza z tytułu udziału w zyskach odrębnie dla każdej takiej spółki komandytowej – do wysokości 60.000 zł rocznie. Opisane zwolnienie nie będzie miało zastosowania do tych komandytariuszy, który pozostają (bezpośrednio lub przez podmioty powiązane) wspólnikami w spółce kapitałowej będącej komplementariuszem tej spółki komandytowej (poprzez posiadanie bezpośrednio lub co najmniej 5 % udziałów / akcji w spółce będącej komplementariuszem tej spółki) lub członkami zarządu spółki występującej w roli komplementariusza. Brak spełnienia warunków zwolnienia będzie oznaczał, że zysk wypłacany komandytariuszowi zostanie w całości opodatkowany stawką 19%.

Warto zaznaczyć, że w toku prac legislacyjnych nad projektem pojawiła się pewna wątpliwość, czy zysk wypłacany komandytariuszowi z tytułu udziałów w spółce komandytowej będzie mógł korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT.
Zgodnie z tym przepisem, wolne od podatku dochodowego są przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. a (dywidendy), lit. f (zysk osoby prawnej przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego) oraz lit. j (wartość niepodzielonych zysków w spółce),  z wyjątkiem dochodów uzyskiwanych przez komplementariusza z tytułu udziału w zyskach spółek objętych podatkiem CIT 
- jeżeli zostaną spełnione dodatkowe warunki przewidziane w ustawie, w szczególności:

- spółka uzyskująca przychody z dywidend - posiada nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale Spółki wypłacającej dywidendę nieprzerwanie przez okres dwóch lat i nie korzysta ze zwolnienia podatkowego (zarówno do dochodów z zysków kapitałowych oraz innych źródeł);

- spółka wypłacająca dywidendę oraz inne przychody z udziału w zyskach osób prawnych - jest spółką będącą polskim rezydentem podatkowym (tzn. posiada w Polsce siedzibę lub zarząd).

Z powyższego wynika, że zwolnienie przewidziane w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT dotyczy przychodów
z enumeratywnie wymienionych tytułów - m.in. dywidend, które na podstawie przepisów Kodeksu Spółek Handlowych (dalej: KSH) stanowią metodę podziału zysku w spółkach będących osobami prawnymi (w spółkach z o.o. i spółkach akcyjnych). Z chwilą wejścia w życie nowelizacji podatnikiem CIT stanie się również spółka komandytowa, która dokonuje wypłaty zysków do wspólników w innej formie niż dywidenda, co wynika ze specyfiki funkcjonowania spółki komandytowej na gruncie KSH.
Na etapie konsultacji publicznych Ministerstwo Finansów uznało jednak, że pomimo wątpliwości sygnalizowanych w toku prac legislacyjnych, wypłaty ze spółki komandytowej powinny być objęte zwolnieniem dywidendowym, w rozumieniu obecnie obowiązujących przepisów ustawy o CIT.

Co to oznacza dla spółek jawnych?

W świetle proponowanych zmian, podatnikami CIT mają zostać także te spółki jawne, w których wspólnikami nie będą wyłącznie osoby fizyczne i w których nie zostaną ujawnione osoby czerpiące z tej spółki zyski. Wspomniane „ujawnienie” polegać ma na przesyłaniu informacji do Naczelnika Urzędu Skarbowego właściwego ze względu na siedzibę spółki jawnej oraz Naczelnika Urzędu Skarbowego właściwego dla każdego podatnika osiągającego dochody z takiej spółki - o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku dochodowego od osób prawnych, posiadających bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki – w terminach odpowiednio: przed rozpoczęciem roku obrotowego lub w terminie 14 dni licząc od dnia zaistnienia zmian w przekazanej informacji.

Jak wynika z uzasadnienia do projektu, celem proponowanych regulacji nie jest nałożenie obowiązku podatkowego w podatku CIT na spółki jawne poprzez generalne nadanie im statusu „podatnika podatku dochodowego”, lecz zapewnienie możliwości weryfikacji prawidłowości rozliczeń w tym podatku przez będących podatnikami tego podatku wspólników takich spółek (bezpośrednich i pośrednich). W praktyce będzie się to wiązało ze zwiększeniem obowiązków sprawozdawczych przez te podmioty.

Ważne przepisy przejściowe

Jak wskazano na wstępie, projekt zakłada zmianę zasad opodatkowania spółek komandytowych  oraz niektórych spółek jawnych począwszy od 1 stycznia 2021 roku, co oznacza, że przepisy dotyczące zasad opodatkowania CIT stosuje się, co do zasady od pierwszego dnia roku podatkowego takiej spółki rozpoczynającego się po 31 grudnia 2020 roku.

Projekt przewiduje również szereg przepisów przejściowych, w szczególności:

- do przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów spółek komandytowych oraz spółek jawnych, które w związku z projektem uzyskają status podatnika dochodowego nie zalicza się przychodów oraz kosztów związanych z dochodami ze współwłasności, które stanowiły przychody lub koszty wspólników takiej spółki;

- spółki komandytowe oraz spółki jawne, które uzyskały status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych, kontynuują wycenę wartości podatkowej składników majątkowych. Dotyczy to w szczególności: wartości początkowej środków trwałych (ŚT) oraz wartości niematerialnych i prawnych (WNiP), przyjętej metody amortyzacji, stawek oraz okresu amortyzacji, a także wysokości odpisów amortyzacyjnych uprzednio dokonanych od tych ŚT oraz WNiP;

- przepisy dotyczące zasad ustalania dochodu na gruncie przepisów ustawy o CIT oraz zwolnienie dywidendowe mają zastosowanie wyłącznie do przychodów z tytułu udziału w zyskach spółki komandytowej lub jawnej wypracowanych od dnia, w którym spółki te stały się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych;

- podatnicy będący wspólnikami spółki jawnej lub komandytowej, którzy przed dniem, w którym spółki takie stały się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, dokonywali odliczeń od podstawy opodatkowania - zachowują prawo do tych odliczeń na zasadach przewidzianych w tych przepisach, w ich brzmieniu obowiązującym w dniu poprzedzającym dzień, w którym spółka jawna lub komandytowa stały się podatnikami podatku dochodowego.

2. Wprowadzenie do ustawy o CIT nowego bytu prawnego w postaci tzw. „spółki nieruchomościowej”.

Kolejną istotną zmianą zawartą w projekcie będzie wprowadzenie do ustawy o CIT nowego bytu prawnego w postaci spółki nieruchomościowej. Za spółkę nieruchomościową uznawany będzie podmiot,  w którym co najmniej 50% wartości rynkowej aktywów w dowolnym okresie 12  bezpośrednio następujących po sobie miesięcy, stanowić będą nieruchomości położone na terytorium Polski lub prawa do takich nieruchomości. W tym zakresie, na spółkę nieruchomościową nałożone zostaną obowiązki płatnika podatku dochodowego z tytułu sprzedaży akcji lub udziałów w takiej spółce jeżeli co najmniej jedną stroną transakcji będzie polski nierezydent podatkowy.

Jakie jeszcze dodatkowe obowiązki zostaną nałożone na spółkę nieruchomościową?

Projekt zakłada również, że na spółkę nieruchomościową nałożony zostanie szereg nowych obowiązków sprawozdawczych, w postaci:

- obowiązku sporządzenia i podania do publicznej wiadomości sprawozdania z realizacji strategii podatkowej za rok podatkowy w terminie do końca dziewiątego miesiąca następującego upływie terminu na złożenie deklaracji podatkowej;

- obowiązku przekazywania do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej informacji o swoich bezpośrednich i pośrednich udziałowcach w terminie do końca trzeciego miesiąca po zakończeniu roku obrotowego.

Jak wynika z uzasadnienia do projektu, obecnie obowiązek rozliczenia podatku spoczywa na sprzedawcy udziałów (akcji), jednakże w przypadku nierezydentów nie zawsze dochód do opodatkowania z tego tytułu jest wykazywany do opodatkowania na terytorium Polski. Przeniesienie obowiązku rozliczenia podatku z tego tytułu ze sprzedawcy na spółkę nieruchomościową, w założeniu służyć ma zwiększeniu efektywności poboru podatku dochodowego.

Zaproponowany przez Ministerstwo Finansów projekt stanowi kontynuację działań Rządu w obszarze uszczelniania systemu podatkowego, poprzez objęcie zakresem podmiotowym ustawy o CIT mających siedzibę lub zarząd na terytorium Polski spółek komandytowych oraz tych spółek jawnych, w przypadku których podatnicy podatku dochodowego partycypujący w zyskach takich spółek jawnych nie są ujawniani. Powyższe działania mają na celu wyeliminowanie sytuacji uchylania się przez te podmioty od opodatkowania podatkiem dochodowym oraz wprowadzenie rozwiązań ułatwiających dochodzenie należności podatkowych w przypadku dochodu ze sprzedaży udziałów (akcji) w spółkach nieruchomościowych przez nierezydentów. Elementem uszczelnienia jest również wprowadzenie obowiązku sporządzenia i podania do publicznej wiadomości sprawozdania z realizacji strategii  podatkowej oraz wprowadzenie dodatkowych obowiązków sprawozdawczych.

Mając na uwadze stopień zaawansowania prac legislacyjnych oraz zakładany termin wejścia w życie projektu już od 1 stycznia 2021 roku, zwracamy uwagę na konieczność przeanalizowania przez Spółki aktualnej struktury prowadzenia działalności w postaci spółek komandytowych oraz spółek nieruchomościowych i stopniowe przygotowywanie się do zmian wynikających z omawianych regulacji – w szczególności z punktu widzenia nakładanych na te podmioty obowiązków.
Zostaw numer
Zostaw nam swój numer,
A my do Ciebie oddzwonimy!
Wyślij do nas swoje CV
Pola obowiązkowe do wypełnienia
{* *}